Perom i objektivom – kuće za sećanje na Nadeždu Petrović
DOI:
https://doi.org/10.18485/knjiz.2023.13.13.10Ključne reči:
Nadežda Petrović, kulturna baština, umetnička topografija, muzejiApstrakt
Tema rada Perom i objektivom – kuće za sećanje na Nadeždu Petrović je pokušaj kontekstualizacije porodične kuće u Ratarskoj 32 u Beogradu, u kojoj je Nadežda Petrović, prva slikarka srpskog modernizma, živela u periodu između 1884. i 1915. godine. Analiziranjem različitih izvora, kuća se sagledava kao mesto od uticaja na stvaranje identiteta i internacionalno poznatog slikarskog stvaralaštva Nadežde Petrović, ali i kao mesto nastanka tradicionalno stvarane, bogate i značajne umetničke kolekcije porodice Petrović. U fokusu drugog dela rada je kuća u ulici Ljubomira Stojanovića 25, u Profesorskoj koloniji u Beogradu. Kao legat Ljubice Luković, sestre Nadežde i Rastka Petrovića, ova kuća je transformisana u Spomen-muzej i u njoj treba da se izlaže umetnička zbirka Nadežde i Rastka Petrovića. Specifičnost muzejskog prostora koji objedinjuje pokretna i nepokretna kulturna dobra – umetničku kolekciju i kuću kao legat, porodično povezanih nekadašnjih vlasnika, razlog je razmatranja te kuće iz različitih perspektiva.
Cilj rada je da se povezivanjem i analizom dveju beogradskih kuća porodičnog stanovanja (postojeće do 1941. i postojeće), kroz njihov istorijski nastanak i razvoj potvrde teze o značaju kuće kao doma za nastanak izuzetnog stvaralaštva umetnika i potencijal stvaranja memorijalnih muzeja na mestima nekadašnjeg života. To je istovremeno i potvrda značaja kolektivnog pamćenja istaknutih građanskih porodica Srbije 19. i 20. veka kroz instituciju muzeja kao prostora za pamćenje i specifičnosti muzeja da, preko memorijalnih umetničkih zbirki, pamćenjem uspostave vremenski kontinuitet između dve epohe – vremena stvaranja umetničkih zbirki i njihovog pamćenja u novom prostoru i vremenu. Narativ drugog dela rada ilustrovan je fotografijama, radi podsticajnog podsećanja društvenih institucija na propadanje kuće u Ljubomira Stojanovića 25.